Kode G

In mijn vorige boek over kennismanagement schreef Mathieu Weggeman (Hoogleraar organisatiekunde aan de TU Eindhoven) in zijn voorwoord:

“Het is een boek voor iedereen die nieuwsgierig is naar hoe andere organisaties kennismanagement ‘doen’… Het maakt je wijzer, het inspireert en voor je het weet, ben je er zelf mee aan de gang.”

Ja, het boek maakte wijzer en inspireerde (als we de reacties mogen geloven), maar er zelf concreet mee aan de slag gaan vraagt om een ander boek.
Dat boek ben ik nu aan het schrijven: KODE G (werktitel).

Kennis gebruiken

Kode G staat voor: Kennis Ontwikkelen, Delen, Evalueren. Maar vooral: Gebruiken.

De focus ligt vaak op het produceren, vastleggen en delen van informatie en kennis.
Maar als het vervolgens niet gebruikt wordt, is het vrij waardeloos.

Denk aan kennisbanken, databases en andere systemen vol informatie die in de praktijk niet of nauwelijks wordt gebruikt. Ideeën, onderzoeken en plannen die in de la verdwijnen. Kennis die wordt opgedaan bij congressen, in workshops en opleidingen, waar vervolgens niets meer wordt gedaan. Op z’n zachtst gezegd: zonde.

Knowledge is not the power.
The ability to act on knowledge is power.

Michael Schrage

Kennis is geen macht.
Het vermogen om kennis te gebruiken is macht.

Barrières

Er zijn allerlei redenen waarom er in de praktijk uiteindelijk niets of weinig met kennis gedaan wordt. Bekende barrières zijn bijvoorbeeld: relevantie (dat de kennis niet aansluit bij de behoeften, verwachtingen, interesses, doelen of dagelijkse werkzaamheden) en timing.

Maar, iets weten is één ding. Er vervolgens ook daadwerkelijk iets mee kunnen, willen of mogen is een ander verhaal.

Als we kijken naar de factor ‘kunnen‘ (in staat zijn) dan kun je bijvoorbeeld denken aan niet weten hoe je de kennis kan gebruiken, of dat je onvoldoende vaardigheden hebt om het daadwerkelijk zelfstandig toe te passen. Ook onzekerheid kan een rol spelen (Kan ik dit wel? Word ik ondersteund? Wat als ik fouten maak?).

De factor ‘willen‘ gaat om motivatie. Er kunnen vele redenen zijn waarom iemand niet bereid is om iets met de nieuwe of beschikbare kennis te doen. Geen vertrouwen bijvoorbeeld, of domweg het nut er niet van zien. Waarom zou ik? Of er geen eigenbelang in zien. What’s in it for me?. Er kan van alles spelen. (Zie ook mijn eerdere blog over barrières bij kennis delen).

De derde andere factor is: ‘mogen’. Hierbij kun je denken aan zaken als: geen gelegenheid krijgen, geen tijd, geld of andere middelen die misschien nodig zijn. Ook structuren, processen en beslissingsbevoegdheden kunnen behoorlijk remmen. Dan hebben mensen de kennis, weten ze hoe ze moeten handelen, maar verandert er niets omdat de cultuur of de eisen van de organisatie het daadwerkelijk gebruiken belemmeren. Zie het artikel: “Knowledge is not the power. The ability to act on knowledge is power” (Schrage, 2001).

Dit zijn een paar voorbeelden van barrières.
In het boek nog veel meer. En natuurlijk lees je ook wat je er aan kunt doen.
Sterker nog: ik heb daar een mooi framework voor ontwikkeld.

Aan de slag

The proof of the pudding is in the eating.
How can you make knowledge WORK.

Factor K

Er bestaat geen kant-en-klare aanpak. Wat wel en niet werkt is afhankelijk van vele factoren, zoals de doelstellingen, de omgeving waarin kennismanagement wordt toegepast, de processen, de mensen die erbij betrokken zijn en de cultuur, structuur en omvang van een organisatie.

Het boek geeft een framework en tools, om (samen) een optimale kennisomgeving te ontwerpen of opnieuw vorm te geven. Een kennisomgeving waarin de kennis ook daadwerkelijk benut wordt.

Het is dus (ook nu) geen conventioneel boek over kennismanagement of een typisch management boek. Dit keer proberen we om de essentie van wat je nodig hebt te beschrijven – in een simpel, snel en visueel formaat, zonder de complexiteit tekort te doen.

Het boek geeft een praktisch en pragmatisch, bruikbaar kader om aan de slag te gaan. Het bestaat uit een canvas met bouwstenen voor het beschrijven, analyseren en ontwerpen van kennismanagement. De bouwstenen zijn aangevuld met tools die je kunt meteen gebruiken. Ook geven we het proces om kennismanagement vorm te geven (gebaseerd op design thinking), en beschrijven we lessons learned en concrete voorbeelden van toepassingen en oplossingen in de praktijk. Ter inspiratie.

November 2017 update: Het boek is AF. Het is te koop onder de (nieuwe) titel: Factor K. Op deze pagina vind je alle informatie!